„Kumpel polecił”. Gdzie młodzi szukają informacji o rynku pracy?

Czynniki wpływające na podejmowanie decyzji edukacyjnych i zawodowych uzależnione są w znacznej mierze od etapu życia, na którym jesteśmy, miejsca zamieszkania, sytuacji materialnej i rodzinnej. Różne są zatem na początku kariery zawodowej, a inne po czasie, w którym zdobędziemy już pierwsze doświadczenia. Szukając informacji o tym, jak w rzeczywistości przedstawia się sytuacja na rynku pracy, młode osoby chętnie korzystają z pomocy znajomych i rodziny. U nich szukają odpowiedzi na to, czego nie są w stanie znaleźć w innym miejscu. Dlaczego tak jest?

Z raportu #MłodziPrzyGłosie. Co wpływa na decyzje zawodowe młodych ludzi?, przygotowanego przez firmę Deloitte na zlecenie Coca–Cola wynika, że młode osoby są zagubione, mają trudności w podejmowaniu decyzji o tym, czym mogą zajmować się w przyszłości. Ważnym problemem jest także brak umiejętności wykorzystywania i odnajdywania w sobie tych cech i umiejętności, które faktycznie mogłyby doprowadzić do wyboru właściwej ścieżki zawodowej. To wszystko sprawia, że młody człowiek podejmuje nieprzemyślane decyzje, często pod wpływem chwili („wszyscy idą na studia, to ja też powinienem”). Szkoła nie przygotowuje na rzeczywistość, w której trzeba się odnaleźć na rynku pracy, aby mieć szansę na pracę, w której można się rozwijać, spełniać i zarabiać tyle, żeby spokojnie starczyło na nasze potrzeby (sprawdź to, korzystając z kalkulatora wynagrodzenia). W mediach i Internecie pojawia się także wiele sprzecznych informacji („w branży IT praca zawsze się znajdzie”, „tylko zawody rzemieślnicze mają szansę przetrwać”, „wybierz kierunek przyszłościowy, taki jak cyberbezpieczeństwo, aby mieć szansę na dobre zarobki”), co powoduje, że rzeczywiście można czuć się tym wszystkim przytłoczonym.

Przyjaciel prawdę Ci powie

Wśród osób, które wzięły udział w badaniu #MłodziPrzyGłosie, najczęściej osoby w wieku 18-19lat (48,98 proc.) wymieniają znajomych jako źródło informacji o rynku pracy i możliwościach zatrudnienia. Młode osoby często rozmawiają o swoich planach, nadziejach i marzeniach wśród swoich przyjaciół i znajomych. Wspólnie dyskutują o tym, jak chcą, żeby wyglądała ich przyszłość, czego oczekują od studiów, w jaki sposób można sobie dorobić, na jakie prace się godzić, a na jakie szkoda czasu.

Dlaczego tak jest?

Jest to związane przede wszystkim z kwestiami zaufania i możliwością bezpośredniego zadawania pytań („jak zachowuje się szef w firmie X”, ile zarabia dziennikarz od razu po studiach”). Na znajomych zawsze można liczyć – i to niezależnie od wieku, dlatego to oni stanowią główne źródło wiedzy o możliwościach, zagrożeniach i rzeczywistości, którą można odnaleźć na rynku pracy.

Wpływ rodziny

W rodzinie jest siła, dlatego to od niej młodzi, mogą czerpią informacje związane z zatrudnieniem. Blisko połowa osób w wieku 18-19 lat (47,2 proc.) konsultuje się z rodziną w sprawach związanych z wyborem ścieżki edukacyjnej i zawodowej.

Dlaczego tak jest?

Młodzi mogą korzystać z doświadczenia starszych, aby ustalić, czym warto kierować się przy wyborze studiów i pracy. Z badania wynika, że to matki mają większy wpływ na decyzje dotyczące nauki i pracy niż ojcowie. Jeśli chodzi o ojców, to ich wpływ jest istotnie większy w przypadku synów niż córek. Rodzina także jest w stanie pomóc młodym w znalezieniu tych cech i kompetencji, które są przydatne i warto je rozwijać w przyszłości, aby lepiej radzić sobie na rynku pracy.